Hoe richt je een internationale vzw op?

De ivzw-regels vind je in Boek 10 van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen. Ten gronde wijken ze amper af van de regels voor gewone vzw's.

Toch zijn er verschillen:

• Een ivzw is specifiek geschikt voor een organisatie met een internationale dimensie. Een vzw kan die ook hebben, maar met een ivzw geef je uitdrukkelijk aan een belangeloos doel van internationaal nut na te streven. (Zie hieronder de toelichting daarvan in het antwoord van de minister van Justitie.)
  Een ivzw moet niet noodzakelijk activiteiten op internationaal vlak opzetten. Maar haar doel moet wel van internationaal nut zijn.
• De ivzw krijgt rechtspersoonlijkheid op basis van een authentieke akte door een notaris na erkenning bij koninklijk besluit. Dat geeft haar meer uitstraling en respectabiliteit, gezien de controle door de FOD Justitie van de statuten, in het bijzonder van de overeenstemming van het doel met de notie niet-winstgevend doel van internationaal nut. De erkenning kan als kwaliteitslabel fungeren en kan het eenvoudiger maken om op het internationale forum aan te tonen dat je organisatie rechtspersoonlijkheid heeft.
• Een ivzw oprichten is in principe omslachtiger dan een gewone vzw, maar bij de ivzw doet een notaris een groot deel van het werk.
• De kosten voor de oprichting van een gewone vzw zijn lager.
  Voor een ivzw mag je gezien de notariskosten rekenen op ca. 1500 à 2000 euro.
• Een ivzw moet geen ledenregister bijhouden.
• Bij een ivzw zijn de beperkingen aan de bevoegdheid van de vertegenwoordigers wel tegenwerpbaar aan derden. Derden moeten er dus rekening mee houden.
• Het is niet mogelijk een vzw om te zetten in een ivzw of omgekeerd: je moet dan ontbinden en het patrimonium overdragen in het kader van een vereffening. De rechtspersoonlijkheid wordt dus onderbroken, en je moet een nieuwe rechtspersoon oprichten.

Wat betekent ‘internationaal nut‘?

De notie 'internationaal nut' is geïnspireerd op artikel 1 van de 'Europese Overeenkomt van 24 april 1986 inzake de erkenning van de rechtspersoonlijkheid van internationale niet-gouvernementale organisaties'. Volgens het toelichtend verslag van deze Europese Overeenkomst is het belangrijk dat het doel 'nuttig is voor de internationale gemeenschap en bijdraagt tot de verwezenlijking van de doelstellingen en beginselen van het Handvest van de Verenigde Naties en het statuut van de Raad van Europa'. Uit de voorbereidende werken van de huidige wet van 27 juni 1921 blijkt dat het internationaal nut veronderstelt dat het maatschappelijk doel ook nut heeft voor mensen, dieren of zaken buiten België.

Een internationale vereniging zonder winstoogmerk moet met andere woorden niet alleen openstaan voor zowel Belgen als vreemdelingen, maar ook activiteiten hebben met een internationale dimensie.

Deze internationale dimensie bestaat bijvoorbeeld als de vereniging activiteiten heeft in diverse landen of indien de vereniging activiteiten heeft met een grensoverschrijdend effect of nut. Zo zal wetenschappelijk onderzoek haast altijd een internationaal nut hebben daar de wetenschap alle mensen aanbelangt, een humanistische activiteit zal pas een internationaal nut hebben als ze eveneens gericht is op het buitenland zoals de uitbouw van humanitaire projecten in derde Wereldlanden.

Waarom de wetgever een ivzw-rechtspersoon creëerde:

De wetgever wilt zich soepel opstellen tegenover ivzw’s en ze aan zo weinig mogelijk verplichtingen en beperkingen onderwerpen. Daarom mochten de formaliteiten voor de oprichting niet te zwaar zijn, zodat België dit voordeel ten opzichte van andere landen kon behouden. Het is de bedoeling om gevestigde internationale verenigingen te blijven bekoren en andere verenigingen aan te trekken. De internationale verenigingen zijn immers zeer belangrijk, op economisch vlak en op het vlak van tewerkstelling en spelen een belangrijke rol op cultureel en wetenschappelijk vlak.

Bron